ออกโฉนดที่ดินทับที่ดินที่มีการครอบครองกันเป็นส่วนสัด
คำพิพากษาฎีกาที่ 5136/2566 (เล่ม 12 หน้า 3001) ฟ้องโจทก์ยืนยันว่าที่ดินพิพาทเป็นของโจทก์มาแต่เดิมตั้งแต่เป็นที่ดินมือเปล่า แม้ภายหลังทางราชการออกหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.3 ก) แล้วเปลี่ยนเป็นโฉนดที่ดิน ปรากฏว่าที่ดินพิพาทอยู่ในเขตโฉนดที่ดินของจำเลย แต่โจทก์ก็ยังคงยืนยันว่า โจทก์ครอบครองที่ดินพิพาทในฐานะเจ้าของที่ดินพิพาทอยู่ จำเลยให้การต่อสู้ว่า ที่ดินพิพาทเป็นของจำเลยไม่ใช่ของโจทก์ คดีมีประเด็นว่า ที่ดินพิพาทเป็นของโจทก์หรือไม่ ไม่มีประเด็นว่า โจทก์ครอบครองปรปักษ์ที่ดินพิพาทหรือไม่ด้วย เพราะการครอบครองปรปักษ์จะเกิดมีขึ้นได้แต่ในที่ดินของผู้อื่นเท่านั้น
จ. แบ่งที่ดินให้แก่โจทก์ และ ท. โจทก์และ ท. เข้าครอบครองที่ดินเป็นส่วนสัดในฐานะ เจ้าของตลอดมาโดยมีคันนาและต้นไม้เป็นแนวเขต และที่ดินพิพาทอยู่ในเขตที่ดินที่โจทก์ได้รับการยกให้จาก จ. ขณะนั้นที่ดินพิพาทเป็นที่ดินมือเปล่ามีเพียงสิทธิครอบครอง การที่ จ. แบ่งที่ดินพิพาทให้โจทก์ แล้วโจทก์เข้าครอบครองทำประโยชน์โดยเจตนา ยึดถือเพื่อตน เป็นกรณี จ. สละการครอบครองและโจทก์ได้สิทธิครอบครองที่ดินพิพาท ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1367, 1377 วรรคหนึ่ง, 1378 โจทก์เป็นเจ้าของที่ดินพิพาท การที่เจ้าพนักงานที่ดินออกโฉนดที่ดินครอบคลุมที่ดินพิพาทให้แก่ ช. ซึ่งไม่ใช่เจ้าของที่ดินพิพาท จึงเป็นการออกโฉนดที่ดินทับที่ดินพิพาทของโจทก์ เป็นการออกโฉนดที่ดินโดยไม่ชอบด้วย ป.ที่ดิน มาตรา 58 ทวิ
แม้โจทก์ฟ้องขอให้ศาลพิพากษาว่า ที่ดินพิพาทเป็นกรรมสิทธิ์ของโจทก์โดยการครอบครองปรปักษ์ ศาลก็มีอำนาจพิพากษาให้เพิกถอนโฉนดที่ดินเฉพาะส่วนที่ทับที่ดินพิพาทได้ตาม ป.ที่ดิน มาตรา 61 วรรคแปด และกรณีเป็นคดี ฟ้องเรียกอสังหาริมทรัพย์ ศาลมีอำนาจพิพากษาให้จำเลยรื้อถอนเสาปูนรั้วลวดหนาม ออกจากที่ดินพิพาทได้ ตาม ป.วิ.พ.มาตรา 142(1)
นายผดุงศักดิ์ จันเดชชนะวงศ์ ที่ปรึกษานายกสภาทนายความ กรรมการสภาทนายความจังหวัดนครราชสีมา และกรรมการสภาทนายความภาค 3 ปีบริหาร 2565-2568 โทร.081-9663849