ฎีกาเด่นรายวันโดยที่ปรึกษา ดร.วิเชียร ชุบไธสง นายกสภาทนายความ …
3268.รวมโฉนดที่ดินไม่ทำให้มีภาระจำยอมในโฉนดที่ดินแปลงใหม่ทั้งหมด
คำพิพากษาฎีกาที่ 4105/2566 (เล่ม 12 หน้า 2941) ภาระจำยอมเป็นทรัพยสิทธิที่ตัดรอนอำนาจแห่งกรรมสิทธิ์ ของเจ้าของอสังหาริมทรัพย์ซึ่งเรียกว่าภารยทรัพย์ในอันที่ต้องรับกรรมบางอย่างด้วยการงดเว้นการใช้สิทธิในทรัพย์สินของตนเพื่อประโยชน์แก่อสังหาริมทรัพย์อื่นที่เรียกว่าสามายทรัพย์ โจทก์ในฐานะเจ้าของกรรมสิทธิ์ที่ดินที่ได้มีการรวมที่ดิน ภารยทรัพย์กับที่ดินอื่นเป็นแปลงเดียวกันจำต้องผูกพันด้วยการงดเว้นการใช้สิทธิในที่ดินส่วนที่เคยเป็นที่ดินภารยทรัพย์ซึ่งได้จดทะเบียนเป็นภาระจำยอมในเรื่องทางเดิน ทางรถยนต์ ทางสาธารณูปโภคอื่นๆ แก่ที่ดินซึ่งเป็นสามยทรัพย์เท่านั้น
ภาระจำยอมเป็นทรัพยสิทธิซึ่งตัดรอนอำนาจแห่งกรรมสิทธิ์ของเจ้าของอสังหาริมทรัพย์ ต้องแปลความโดยเคร่งครัดว่าภาระจำยอมที่ยังคงอยู่ในโฉนดที่ดินมีอยู่เฉพาะในที่ดินส่วนที่เคยเป็นที่ดินโฉนดเดิมซึ่งเป็นภารยทรัพย์เท่านั้น การรวมโฉนดที่ดินหลายแปลงเป็นโฉนดเดียวมิได้มีผลทำให้ภาระจำยอมเดิมในโฉนดที่ดินแปลงหนึ่งแปลงใดได้กระจายไปอยู่ในทุกส่วนของโฉนดที่ดินฉบับใหม่ ดังนั้น ที่ดินโฉนดใหม่ที่มีการรวมเป็นแปลงเดียวกันที่มิใช่เป็นส่วนของที่ดินภารยทรัพย์เดิม ย่อมไม่ตกอยู่ภายใต้บังคับภาระจำยอมเรื่องทางเดิน ทางรถยนต์ ทางสาธารณูปโภคใดๆ แก่ที่ดินอื่นซึ่งมิใช่เป็นที่ดินสามยทรัพย์ ทั้งมิใช่เป็นกรณีที่ภาระจำยอมแตะต้องเพียงส่วนหนึ่งแห่งภารยทรัพย์ที่เจ้าของทรัพย์นั้นอาจเรียกให้ย้ายไปยังส่วนอื่นได้ ตาม ป.พ.พ.มาตรา 1392 การที่โจทก์เจ้าของภารยทรัพย์มิได้เรียกให้จำเลยเจ้าของสามยทรัพย์ ย้ายภาระจำยอมจากด้านหลังไปอยู่ด้านหน้าโครงการ จึงไม่เป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริต
นับแต่ที่ได้มีการจดทะเบียนให้ที่ดินโฉนดเดิมตกอยู่ภายใต้บังคับภาระจำยอมบางส่วนเรื่องทางเดิน ทางรถยนต์ ทางสาธารณูปโภคอื่นๆ แก่ที่ดินโฉนดจวบจนถึงวันฟ้อง ไม่เคยมีการใช้ภาระจำยอมเกินกว่า 10 ปี ภาระจำยอมย่อมสิ้นไป ตาม ป.พ.พ.มาตรา 1399 โจทก์ในฐานะเจ้าของภารยทรัพย์ชอบที่จะฟ้องขอให้เพิกถอนภาระจำยอมได้
นายผดุงศักดิ์ จันเดชชนะวงศ์ ที่ปรึกษานายกสภาทนายความ กรรมการสภาทนายความจังหวัดนครราชสีมา และกรรมการสภาทนายความภาค 3 ปีบริหาร 2565-2568 โทร.081-9663849