ฎีกาเด่นรายวันโดยที่ปรึกษา ดร.วิเชียร ชุบไธสง นายกสภาทนายความ …
3655.ออกเช็คโดยไม่มีตราประทับของบริษัท บริษัทไม่มีความผิด
คำพิพากษาฎีกาที่ 4894/2567 (เล่ม 10 หน้า 2260) จำเลยที่ 2 ออกเช็คเพื่อชำระหนี้ค่าสินค้าปุ๋ยเคมีที่จำเลยที่ 2 ค้างชำระแก่ผู้เสียหายตามบันทึกรับสภาพหนี้ เป็นการออกเช็คเพื่อชำระหนี้ที่มีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมาย หาใช่เป็นการออกเช็คเพื่อค้ำประกันหนี้ตามหนังสือรับสภาพหนี้ไม่ องค์ประกอบความผิดฐานออกเช็คโดยเจตนาที่จะไม่ให้มีการใช้เงินตามเช็ค หรือในขณะที่ออกเช็คนั้นไม่มีเงินอยู่ในบัญชีอันจะพึงให้ใช้เงินได้นั้น เจตนาของผู้ออกเช็คเป็นองค์ประกอบความผิดที่เป็นสาระสำคัญ โดยมิต้องคำนึงว่าผู้เสียหายซึ่งเป็นเจ้าหนี้ทราบมาตั้งแต่ต้นว่า ผู้ออกเช็คไม่สามารถชำระหนี้ค่าปุ๋ยเคมีมาเป็นเวลานานเกือบปีหรือไม่ เพราะเจตนาของผู้เสียหายมิใช่องค์ประกอบความผิดตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค เมื่อธนาคารตามเช็คปฏิเสธการจ่ายเงินตามเช็ค เช่นนี้ฟังได้ว่าจำเลยที่ 2 มีเจตนาที่จะไม่ให้มีการใช้เงินตามเช็ค และในขณะที่ออกเช็คนั้นไม่มีเงินอยู่ในบัญชีอันจะพึงให้ใช้เงินได้ การกระทำของจำเลยที่ 2 เป็นความผิดตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ. 2534 มาตรา 4(1) (2) แม้ส่วนใหญ่จำเลยที่ 2 โอนชำระหนี้เข้าบัญชีผู้เสียหายไม่ได้ให้ผู้เสียหายนำเช็คไปขึ้นเงิน แต่บางครั้งผู้เสียหายนำเช็คไปขึ้นเงินได้ เนื่องจากจำเลยที่ 2 มีเงินในบัญชีเพียงชำระหนี้ตามเช็คในงวดนั้น เป็นแต่เพียงวิธีการชำระหนี้ภายหลังไม่มีผลลบล้างความผิดที่เกิดขึ้นและสำเร็จแล้ว
ลูกหนี้ที่ทำบันทึกรับสภาพหนี้คือจำเลยที่ 2 ไม่มีชื่อจำเลยที่ 1 เป็นลูกหนี้ด้วย จำเลยที่ 2 เท่านั้นที่ต้องรับผิดตามบันทึกรับสภาพหนี้ เช็คตามฟ้องมีเพียงลายมือชื่อจำเลยที่ 2 เป็นผู้ออกเช็คแต่ไม่มีตราประทับของจำเลยที่ 1 ฟังไม่ได้ว่าจำเลยที่ 2 ออกเช็คในนามของจำเลยที่ 1 เมื่อจำเลยที่ 1 ไม่ได้ร่วมออกเช็คตามฟ้อง จำเลยที่ 1 ไม่มีความผิด
(หมายเหตุ 1 ความผิดตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ.2534 เจตนาของผู้ออกเช็คเป็นองค์ประกอบความผิดที่เป็นสาระสำคัญ เจตนาของผู้เสียหายไม่ใช่องค์ประกอบของความผิด)
(หลักกฎหมาย พ.ร.บ.ว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ.2534 มาตรา 4)
นายผดุงศักดิ์ จันเดชชนะวงศ์ ที่ปรึกษานายกสภาทนายความ กรรมการสภาทนายความจังหวัดนครราชสีมา และกรรมการสภาทนายความภาค 3 ปีบริหาร 2565-2568 โทร.081-9663849